Zainspiruj mnie Japonią #13 - Japońskie ogrody

Niemal każda osoba mieszkająca we Wrocławiu słyszała choć raz o jednym z najbardziej charakterystycznych punktów Wrocławia, a mianowicie Ogrodzie Japońskim.

 [źródło]

 [źródło]

 [źródło]

Ogrody w stylu Japońskim charakteryzują się zarówno przepiękną kompozycją barw i kolorów jak i urzekającą prostotą. W tym ogrodzie każdy kwiat, każde drzewo, krzak czy kępka trawy i kamień ma swoje miejsce i znaczenia. Nic nie jest przypadkowe, każdy element traktowany jest jak indywidualna część całości, wspólnie tworzące spójną kompozycję.

[źródło]

Duża dbałość o szczegóły, elegancja i staranność przy dobieraniu elementów to podstawa. Ogrody te mają swój początek w ogrodnictwie buddyjskim, charakteryzującym się surowością, prostotą i symbolizmem. Tam każdy kamień i ścieżka mają symboliczne znaczenie. Ogród taki powinien sprawiać wrażenie starego i wieloletniego, jednocześnie nie zaprojektowanego przez człowieka. Powinien ukazywać nam harmonię z naturą naśladując fragmenty natury i przyrody nietknięte przez człowieka. Z tego to powodu często wykorzystywane są miniaturyzacje całych elementów krajobrazu, dzięki czemu możemy zmieścić kilka uroczych „widoczków” na małej przestrzeni.

[źródło]

Ogrody europejskie, szczególnie te przy różnego rodzaju zamkach czy pałacach charakteryzują się symetrią. Azjatyckie działają na przekór tej zasadzie ze względu na powiązanie z naturą która, jak wiemy, nie obsadza nam rabatek w symetryczny sposób, tylko rozsiewa swe nasiona w losowych miejscach.

[źródło]

Bardzo istotnym elementem jest tu woda symbolizująca życie i energię wprowadzają do całości kompozycji element ruchu. W ogrodach spotkamy zbiorniki wodne zazwyczaj połączone ze sobą kaskadowo, co nadaje wszystkiemu dodatkowego uroku. 

 

Jak większość z Was zauważyła w ogrodach buddyjskich, wodę można zastąpić żwirem, zarówno samo oczko wodne jak i strumień będący ścieżką nadając mu charakterystyczny kształt fali za pomocą drewnianych grabi.

Pamiętajmy, ze ścieżki nie powinny się krzyżować.

 Elementy wodne jak małe oczka czy strumyczki mają symbolizować całe jeziora i rzeki. W wodzie najczęściej pływają japońskie karpie Koi, a w centralnych miejscach większych zbiorników spotkamy wysepki z kamieni na których często znajdują się różnego rodzaju małe, kamienne latarnie. 

 

 Niektóre elementy ogrodów posiadają swoją symbolikę płciową. W przypadku wody rwące potoki i wodospady symbolizują mężczyznę, a odwrotnie, spokojne i wolne strumienie symbolizują kobietę (yin i yang).

[źródło]

Równie ważnym elementem są kamienie symbolizujące stałość i niezmienność natury. Kamienie wykorzystywane na ścieżkach powinny być jasne a wszystkie użyte w ogrodzie powinny mieć regularne kształty.

Ogrody to również głazy i skały o różnych wielkościach, lecz nie za wielkie. W niektórych miejscach są obłe, w innych ich krawędzie są ostre i surowe. Aby nadać ogrodowi wygląd krajobrazu, spotkamy tam różnego rodzaju pagórki oraz wzniesienia symbolizujące góry.

 [źródło]

Mimo różnorodności kolorystycznej, dominującym kolorem jest zieleń, kwiaty i inne kolorowe elementy są jedynie dodatkiem. Widać to np. porównując ogrody japońskie do ogrodów europejskich, w których kolor zielony stanowi jedynie wypełnienie luk i nieliczne trawniczki między kaskadami kolorowych kwiatów. W naszych ogrodach z powodu ilości koloru można dostać oczopląsu ; ) 
Tutaj kolor stanowi skromne dopełnienie, dzięki czemu nie nikną w tej całości a wyróżniają się co bardziej uwydatnia ich piękno. 

Dominującymi kolorami pośród kwiatów jest biały, różowy i fioletowy w jasnych odcieniach. Różne rodzaje kwiatów i krzewów symbolizują różne pory roku. Jednocześnie rozkwitają w różnym czasie, dzięki czemu odwiedzając ogród w różnych miesiącach odkrywasz jego piękno z różnej strony. Najczęściej używane są rośliny zimozielone, symbolizujące długowieczność.

 [źródło]

W tego typu ogrodach spotkamy różnego rodzaju struktury wyciosane z kamienia typu latarnie czy misy z wodą. W większych ogrodach stoją różnego rodzaju altanki czy domki. Każdy z nich ma swoje znaczenie i znajduje się w konkretnie wyznaczonym miejscu. Niektóre przeznaczone są np. tylko do ceremonii herbacianych, inne dostępne jedynie dla kobiet, a jeszcze inne jedynie dla mężczyzn. 

Równie rozpoznawalnym elementem są mniejsze i większe drewniane mostki i pomosty przy wodzie czy nad strumykami. 
W ogrodzie możemy spotkać wiele różnych rodzajów mostków i kładek, od standardowych drewnianych (lecz w przeciwieństwie do naszych są pięknie zdobione i pod lekkim łukiem), poprzez wielkie kamienie stanowiące pomost po pojedyncze kamienia ułożone w ścieżkę łączącą dwa brzegi lub nawet biegnące wzdłuż brzegu.

 [źródło]

 [źródło]

[źródło]

Dzięki wszystkim elementom składającym się na ogród japoński, a szczególnie elementom martwym jak kamienie i żwir, to miejsce ma swój urok i piękno przez cały rok. 

Nasze europejskie ogrody tracą swoje piękno w chwili, gdy kwiaty przestają kwitnąć. Tutaj sama kompozycja, woda, ścieżki, kamienie i krzewy tworzą niezaprzeczalne piękno przez cały rok.

 [źródło]

Oczywiście same aranżacje ogrodów dzielą się na różne kategorie i rodzaje, lecz nie będę ich Wam tutaj wymieniać :) Zainteresowanym głębiej tematem ogrodów polecam literaturę tematyczną w której poszczególne elementy są głębiej opisane. 

Zainteresowanie Japonią w naszym kraju w ostatnich latach przeżywa istne apogeum, co cieszy, ponieważ dzięki temu na naszym rynku mamy multum różnego rodzaju książek poświęconych Kraju Kwitnącej Wiśni, w tym właśnie o ogrodnictwie. 
Mało tego, niektóre szkoły oferują nawet zajęcia z aranżacji ogrodów w stylu japońskim, wiece jeżeli szukacie pomocy kogoś doświadczonego i znającego się na temacie, na pewno kogoś znajdziecie.

Jeżeli chcesz nadać swojemu ogrodowi trochę orientalnego akcentu, nie musisz przeistaczać go w całości, wystarczy umieścić w nim niektóre elementy lub element, aby nadać mu niepowtarzalnego wyglądy.

USAGI